دفاع از الزام‌آوربودن توافق فرضی در نظریۀ عدالت رالز

author

  • امید کریم‌زاده استادیار/دانشگاه شهید بهشتی- -پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری
Abstract:

مفهوم وضعیت نخستین از نظر روش‌شناختی، مهم‌ترین بخش نظریۀ رالز دربارۀ عدالت به‌شمار می‌آید. از‌سوی‌دیگر، مناقشه‌برانگیزترین بخش مفهوم وضعیت نخستین مفهوم توافق فرضی است. این مقاله می‌کوشد با تبیین جایگاه توافق فرضی در وضعیت نخستین نشان دهد که می‌توان از الزام‌آور‌بودن توافق فرضی در مقابل برخی انتقادها دفاع کرد. یکی از راه‌های دفاع از الزام‌آور‌بودن توافق فرضی در مقابل انتقادِ «استدلال شباهت» این است که الزام‌آور‌بودن توافق فرضی از طریق استناد به دلائل مستقل دیگری که برای دو طرف توافق پذیرفتنی هستند توضیح داده شود. این شیوۀ دفاع به تمایز میان پردۀ بی‌خبری ضخیم و پردۀ بی‌خبری نازک نیز مربوط می‌شود و می‌توان آن را به‌عنوان دلیلی برای ترجیح اولی به دومی در نظر گرفت. در این مقاله پس از تبیین مفهوم وضعیت نخستین و توافق فرضی، نخست با اشاره به تمایز پردۀ بی‌خبری ضخیم و نازک، دلائل رالز را برای انتخاب پردۀ بی‌خبری ضخیم توضیح داده‌ام. سپس به این پرسش پرداخته‌ام که آیا توافق فرضی به‌خودی‌خود الزام‌آور‌ است یا نه و آن‌گاه با ارائۀ استدلال شباهت، از پاسخ منفی به این پرسش دفاع کرده‌ام. در ادامه پس از شرح انتقاد دِوُرکین به الزام‌آور‌بودن توافق فرضی نشان داده‌ام که در مواردی می‌توان توافق فرضی را به‌لحاظ شهودی الزام‌آور دانست. هستۀ اصلی تبیین فوق وجود دلائلی است که برای دوطرف توافق فرضی پذیرفتنی هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فلسفۀ هم آوایی آزادی و برابری در نظریۀ عدالت جان رالز

پیوند میان آزادی و برابری به عنوان دو اصل در فلسفۀ سیاسی جان رالز، نقطۀ عزیمت او در برساختن نظریه ای دربارۀ عدالت بود. رالز با تکیه بر میراث فیلسوفان دوران روشنگری و به ویژه با بهره گیری از پشتوانه های فلسفی ایمانوئل کانت در انسان شناسی و اخلاق، بنیان های نظریۀ خویش را تبیین کرد و به بحث پیرامون چیس...

full text

مبانی فلسفی نظریه عدالت رالز

پیوند میان عدالت و آزادی یکی از مسائلی است که فیلسوفان سیاسی همواره خود را با آن مواجه دیده اند و تلاش کرده اند تا راه حل مناسبی برای آن بیابند.پرسش اساسی این است که چگونه می توان ضمن آزادی افراد،زمینه عادلانه و برابر استفاده از منابع ،درآمدها و فرصت های لازم جهت پرورش استعدادها را برای آحاد جامعه فراهم کرد. رالز با انتشار کتاب نظریه عدالت خود،مدعی شد که این دو مولفه مهم اندیشه سیاسی (یعنی عدا...

full text

بررسی بی‌طرفی در نظریه عدالت از منظر کانتی بودن رالز

بی‌طرفی و کانتی بودن، دو ویژگی مهم نظریه جان رالز است. وی با مبنا قرار دادن انسان کانتی گمان می‌کرد قرائتی بی‌طرفانه از لیبرالیسم ارائه کرده که برای تمامی جوامع و فرهنگ‌های مختلف مناسب است. اما با انتقادهایی مواجه شد که ناقض ادعای بی‌طرفی در نظریه او بود. ازاین‌رو به تجدیدنظر در نظریه خود پرداخت و مبنای نظریه‌اش را از انسان کانتی به انسان سیاسی تغییر داد؛ اما این جابه‌جایی نتوانست مشکل بی‌طرفی ...

full text

تحول نظریه ی عدالت رالز از عدالت اخلاقی به عدالت سیاسی

در این مقاله تحول نظری هی عدالت رالز از عدالت اخلاقی - فلسفی به عدالت سیاسی به این صورتبررسی می شود: مرحله ی اول نظریه ی عدالتِ رالز با توجه به کتاب نظریه ای درباره عدالت شکلمی گیرد. در این قسمت از نظری هی عدالت به مفاهیم اساس یای همچون قرارداد اجتماعی، موقعیتاولیه و تعادل تأملی توجه می شود. این مفاهیم دارای مبانی اخلاقی- فلسفی هستند که مرحل هی اولنظریه ی عدالت را شکل م یدهند. مرحله ی دوم نظریه ...

full text

جان رالز و عدالت بین المللی

جان رالز برای تبیین مفهوم و جایگاه عدالت در عرصه بین¬المللی، اصولی را که از عرف بین¬الملل نشئت گرفته اند و بطور معقولانه¬ای می¬توانند مورد توافق همه دولت¬ها قرار گیرند، بعنوان یک مبنای مشترک و عادلانه مطرح می¬سازد. وی در راستای بررسی سیاست خارجی «دولت¬های لیبرال دموکرات» در عرصه بین¬المللی، رابطه این دولت¬ها با دول دیگر را تنها با توجه به رعایت اصول مذکور از جانب آنان مورد سنجش و ارزیابی قرار م...

full text

مبانی فلسفی نظریه عدالت رالز

پیوند میان عدالت و آزادی یکی از مسائلی است که فیلسوفان سیاسی همواره خود را با آن مواجه دیده اند و تلاش کرده اند تا راه حل مناسبی برای آن بیابند.پرسش اساسی این است که چگونه می توان ضمن آزادی افراد،زمینه عادلانه و برابر استفاده از منابع ،درآمدها و فرصت های لازم جهت پرورش استعدادها را برای آحاد جامعه فراهم کرد. رالز با انتشار کتاب نظریه عدالت خود،مدعی شد که این دو مولفه مهم اندیشه سیاسی (یعنی عدا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 88

pages  129- 151

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023